E Frañs, Stad meurdezus, e saver un doare filmoù skinwel a c’hellfe bezañ anvet muntroù hon proviñsoù kaer.
Da bewech e talvez ur c’horn-bro diforc’h da ginkladur d’ur steuñvenn film polis.
Ne zesker netra diwar-benn al lec’h pe tud ar vro. Ar skeudennoù n’int nemet dafar da handerc’had ar filmaozer.
Jacques Demy pa sav Lola ne ro ket keal eus ar pezh ez eo Naoned. Reiñ a ra korf d’un ober renet en ur gêr a zo un heklev eus Naoned, pe kentoc’h Naoned a zeu da vezañ handerc’had ar filmaozer. E degouezh Demy eo kaer ar film.
Naoned a oa evidon ur gêr bev, buhezet. Da bep kammed ez adkaven kammedoù ar re a oa tremenet araozon hag a oa c’hoazh bev evit un nebeut. Hanezennoù farsus va mamm you, ijinet, distummet, dezerc’het, evel Napoleon III e straedoù Naoned bet gwelet gant he mamm.
Ar c’harterioù oa ganto un douaroniezh bev, un istor bev.
Kemmet e oa bet ar gêr a dammoù bihan, treuzfurmet gant tud a veve er gêr-se, a vuheze ar gêr-se. O fal a oa en o ober.
Hiziv an dud a ra Naoned zo estrenion mik, ha pa vefent ganet en Naoned. Tremen a reont, netra ken, ar gêr zo evito kinkladur d’o hoali digenvez.
Heñvel eo buhezioù an dud-se ouzh ar filmoù savet evit arbennoù diavaez d’ ar pezh int sañset ezteurel, an aliesañ o amkan zo moneiz, gounid, helv.
Tu zo da soñjal ez eo ar filmaozer, evel an tisaver, ul labourer da gentañ penn a labour evit kenderc’hañ e vevañs. Savelañ a ra e veved.
Padal, un tisaver evel ar filmaozer a zlefe kenkoulz bezañ un oberour, niñver da gentañ penn, un den. Obererezh an daou-se zo kemer perzh en eskoradur ar bed bepred nevesaet, kenderc’hel hon denelezh. Bediñ zo niñvañ a-raok labourat, buhezañ gant tud ur gumuniezh.
Bez o deus an daou da vezañ gwastadourion ha n’ eo ket kalficherion, rouzmouzerion dibistig.
Mar troont da labourerion e strishaont o obererezh d’ o beved. Kement a douchont a dro da zafar da bourvezañ o bevañs etre daou benn o buhez. O c’hadouriezh zo hini ar gellidourion a gav doareoù da c’hwezhañ talvoudegezh eskemm ar pezh o deus da ginnig evit daspugn muioc’h.
Pep keoded a dro da ginkladur o emgarantez. Krouadurioù marvus n’ int ken. Ne lezint war o lec’h nemet arhentoù loenel o devo talvezet da enlouc’hañ o ziriad, a vo diverket gant ar re a zeuy war o lerc’h.
Poblañs Naoned a ya d’ un dastumad hiniennoù n’o deus istor ebet. Steuziet eo ar geoded. Krignet eo kêr evel un tamm bara divlaz gant tud a zo war glask anaoudegezh, brud.
Hag ez eus c’hoazh denion, keodedoù ? Hag ez eus c’hoazh eus ar bed ?
Marteze n’omp mui nemet ganniaded filmoù beveziñ savet gant ar skinwel en enor da broviñsoù ur Stad meurdezus aet da venveg, pe da c’hoariell un nebeut hiniennoù diroll ?
Hag ez on diroll ?